Azken urteotan, hainbat arau txertatu dira legerian kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideen defentsa bermatzeko, batez ere ahulenen eskubideak.

Hala ere, Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Kontseiluak adierazten duen bezala, indarrean dagoen araudiak ez du lortu nahi zen emaitza, eta esperientziak erakusten du bezeroarentzako arreta-zerbitzu gehienek gabezia handiak dituztela, batzuetan interesatuak, eta, ondorioz, kontsumitzaile eta erabiltzaileak ezinbesteko zaurgarritasun- eta babesgabetasun-egoeran daudela.

Beraz, bide luzea dago egiteko enpresek, saltokiek, bankuek eta administrazio publikoak berak, oro har, era guztietako erakunde pribatu eta publikoek beren zerbitzuak modu egokian eman ditzaten, adinekoen eta zailtasun bereziak izan ditzaketen adin guztietako pertsonen ezaugarri bereziak kontuan hartuta.

Alderdi askok laguntzen diete enpresa eta erakunde publiko eta pribatuei adiskidetsu izaten adineko pertsonekin, eta mugitzeko zailtasunak, gaitasun kognitiboa edo dibertsitate sentsoriala duten pertsonekin: giza tratua (adeitasuna, errespetua, bezeroarekin komunikatzeko gaitasuna, bere erritmora egokituz, hizkuntza argi batekin eta adierazten duena ulertzeko gaitasunekin, etab.); ingurune fisikoa (irisgarritasuna, erosotasuna, ikusgarritasuna, segurtasuna); produktu errazak edo informazioa eskuratzea.

Hala ere, pertsona horiek ingurune digitalean dituzte, oro har, zerbitzuak eskuratzeko zailtasun handienak. Zailtasun hori areagotu egiten da bide digitala denean produktuak edo zerbitzuak kontratatzeko eskaintzen den bakarra, batez ere adinekoek arreta pertsonalizatua behar eta eskatzen dutela kontuan hartuta; eta hori gero eta maizago gertatzen da. Hori gertatzen da, esaterako, bankuen esparruan. Estatistikako Institutu Nazionalak 2020an egindako «banku elektronikoa eta finantza-zerbitzuak» txostenaren arabera, 65 eta 74 urte bitarteko pertsonen % 32,6k eta 75 urtetik gorakoen % 9,1ek baino ez zuten banku elektronikoa erabili azken hiru hilabeteetan. Bost milioi espainiarrek baino gehiagok ez dakite Internet bidez jarduten, eta irtenbide bakarra senide edo konfiantzazko pertsona baten esku uztea da, finantza-independentzia galtzearen truke.

AKORDIOAK

• Pasaiako Udalak konpromisoa hartzen du administrazio publiko honetan egin behar dituzten izapideetan zailtasun bereziak izan ditzaketen adinekoen eta edozein adinetako pertsonen zailtasunak berrikusteko, eta haien premiak kontuan hartzeko, zerbitzuak emateko garaian.
• Pasaiako Udalak udalerrian presentzia duten eta zerbitzuak ematen dituzten enpresa eta erakundeei eskatzen die kontsumitzaile kalteberei arreta pertsonalizatua emateko, bai adinekoak direlako, bai zailtasun bereziak izan ditzaketelako.
• Pasaiako Udalak erakunde publiko zein pribatu horiei eskatzen die kontuan har ditzatela kolektibo horien behar bereziak, eta arreta hurbilekoa eta azkarra eman diezaietela, kalean itxaroteko denborak saihestuz.
• Pasaiako Udalak berretsi egiten du 2021/02/23an aho batez onartutako mozioa, banketxeek zerbitzu guztiak aurrez aurre emateko bermeari dagokionez.
• Udal honek konpromisoa hartzen du herritarrei zerbitzu guztietan arreta emateko orduetan aurrez aurreko arreta ematen jarraitzeko.
• Pasaiako Udalak Eusko Jaurlaritzari eta Gipuzkoako Foru Aldundiari eskatzen die beren eskumeneko zerbitzu bakoitzean aurrez aurreko arreta emateko eta pertsonen itxaronaldia saihesteko.
• Pasaiako Udalak tokiko merkataritza-establezimenduei eta ostalaritza-establezimenduei gonbita die adineko pertsonekin eta zailtasun bereziak dituzten pertsonekin adiskidetsu izatea ahalbidetuko duten neurriak hartzeko, hala nola, ateak erraz irekitzeko modukoak izatea, sarrerako heldulekuak, itxaroteko eserlekuak, poltsetarako eta paketeetarako euskarriak, probaleku eroso eta irisgarriak, letra argi eta handiko kartelak, informazio irisgarria, etab. Horretarako, Udalak sentsibilizazio- eta informazio-kanpaina bat egingo du, adinekoei eta zailtasun bereziak dituzten pertsonei arreta emateko jardunbide egokiei buruz.

Pasaiako Udalak akordio horiek helaraziko dizkie udalerrian presentzia duten merkataritza- eta zerbitzu-erakundeei eta Pasaiako pertsonek joan behar duten bestelako zerbitzu publikoei.